Λιβαδικές μονάδες με μίσθωμα 7ετίας στη Βόσκηση
Διαχωρισμό των βοσκήσιμων γαιών σε λιβαδικές μονάδες ανά Δήμο που θα μισθώνονται για μία 7ετία από τους κτηνοτρόφους και έργα όπως στέγαστρα, ποτίστρες και σπορές που θα αυξήσουν τους επιλέξιμους τόπους και τη βοσκοϊκανότητα, αναμένεται να φέρουν σε βάθος χρόνου τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε σε συνέντευξη τύπου, ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιάννης Τσιρώνης, το μεσημέρι της Τετάρτης 12 Ιουλίου.
Τα σχέδια βόσκησης δεν αποτελούν από μόνα τους λύση, καθώς το βάρος των μελετών και της αναδιάρθρωσης του καθεστώτος βόσκησης πέφτει στους Δήμους και στις Περιφέρειες.Τα Διαχειριστικά Σχέδια έχουν ένα χρονοδιάγραμμα υλοποίησης μέχρι τέλος του 2019, γεγονός όμως ανεξάρτητο από την κατάργηση της τεχνικής λύσης, όπως ανέφερε ο αναπληρωτής, καθώς «ο ΟΠΕΚΕΠΕ κάνει εντατική δουλειά να πάει ο κάθε κτηνοτρόφος στον τόπο του», ελαχιστοποιώντας (όχι καταργώντας) τον εικονικό διαμοιρασμό βοσκοτόπων.
Ούτως ή άλλως, τα σχέδια βόσκησης δεν αποτελούν από μόνα τους λύση, καθώς το βάρος των μελετών και της αναδιάρθρωσης του καθεστώτος βόσκησης πέφτει στους Δήμους και στις Περιφέρειες οι οποίες πρέπει να κάνουν χρήση αυτού του εργαλείου. Μάλιστα όπως ειπώθηκε κατά τη συνέντευξη τύπου, το 40% του μισθώματος που καταβάλλει ο κτηνοτρόφος για το βοσκότοπο θα είναι ανταποδοτικό πλέον και θα πηγαίνει στις μελέτες και σε έργα υποδομής (σπορά, λίπανση, κτηνοτροφικά μονοπάτια, σταβλικοί οικισμοί κ.λπ).
Στη συνέντευξη τύπου, δεν έδωσε το παρόν ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Σωκράτης Φάμελλος, τον οποίο αντικατέστησε ο σύμβουλός του και πρόεδρος της Λιβαδοπονικής Εταιρείας, Γιάννης Καζόγλου.
Στο ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου, που επιχειρεί να εξηγήσει το περιεχόμενο της ΚΥΑ σχετικά με τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης, αναφέρονται τα εξής:
Πρόκειται για μελέτες με σημαντικό αναπτυξιακό πρόσημο, οι οποίες πρέπει να εκπονηθούν και να εγκριθούν μέχρι τις 31/12/2019 ρυθμίζοντας συνολικά και πρώτη φορά με διαφανή επιστημονι9κό τρόπο το χρονίζον θέμα της αειφορικής διαχείρισης των βοσκήσιμων γαιών σε όλους τους Δήμους της χώρους.
Έτσι εξασφαλίζεται η κατά χώρο και χρόνο τάξη στη δραστηριότητα της κτηνοτροφίας με τρόπο ώστε:
• Να αποτυπωθεί πλήρως και χαρτογραφικά η υφιστάμενη κατάσταση της κτηνοτροφίας σε όλη τη χώρα και ανά δήμο ξεχωριστά, καθώς και οι τάσεις αύξησης ή μείωσης της κτηνοτροφικής δραστηριότητας από τοπικούς και μετακινούμενους κτηνοτρόφους.
• Να γίνει εκτίμηση της βοσκοϊκανότητας ανάλογα με τους τύπους της λιβαδικής βλάστησης, κάτι που θα γίνει για πρώτη φορά σε ολόκληρη την επικράτεια και με τον τρόπο αυτό θα καθοριστεί η βοσκοφόρτωση.
• Να προταθούν οργανωμένα κατά χώρο και πραγματικές ανάγκες τα απαραίτητα έργα υποδομής για τη βελτίωση της κτηνοτροφικής δραστηριότητας (πχ ποτίστρες, στέγαστρα, ομβροδεξαμενές).
• Να γίνει διαχωρισμός των βοσκήσιμων γαιών σε λιβαδικές μονάδες που θα μπορούν να μισθώνονται σε κτηνοτρόφους (το ελάχιστο για μια επταετία)
• Να παραχθεί χρήσιμο χαρτογραφικό υλικό αξιοποιώντας υφιστάμενο, παρέχοντας όμως και νέα δεδομένα, όπως η βοσκοϊκανότητα ανά τύπο βλάστησης, που θα τροφοδοτήσουν και εμπλουτίσουν τις αντίστοιχες βάσεις δεδομένων του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Το Δελτίο τύπου
Συνέντευξη τύπου δόθηκε την Τετάρτη 12 Ιουλίου, στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, σχετικά με την υπογραφή από τον Αν. ΥΠΑΑΤ, Γιάννη Τσιρώνη και τον Αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτη Φάμελλο της Κοινής Υπουργικής Απόφασης αριθ. 1058/71977/03.07.2017 (ΦΕΚ 2331 Β’) με θέμα «Καθορισμός των Προδιαγραφών και του Περιεχομένου των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4351/2015 (ΦΕΚ 164 Α’)».
Στη Συνέντευξη Τύπου συμμετείχαν ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιάννης Τσιρώνης, ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΑΑΤ Νίκος Αντώνογλου, καθώς και οι αρμόδιοι επιστημονικοί σύμβουλοι του ΥΠΑΑΤ και ΥΠΕΝ, Ρήγας Τσιακίρης και Γιάννης Καζόγλου αντίστοιχα.
Ο Γιάννης Τσιρώνης, δήλωσε σχετικά: «Σήμερα είναι μία ιστορικής σημασίας στιγμή, γιατί ένα πρόβλημα δεκαετιών, που κορυφώθηκε όταν κρίθηκε αντισυνταγματικός ο νόμος για τους βοσκότοπους το 1987 πριν από 30 χρόνια, βαίνει προς τη λύση του, με τα διαχειριστικά σχέδια των βοσκήσιμων γαιών. Το περίφημο οικοσύστημα των ελληνικών δασών, το οποίο επί χιλιάδες χρόνια συντηρούσε τους προγόνους μας, θα αποκατασταθεί, αφού θα λυθούν προβλήματα είτε βόσκησης είτε εγκατάλειψης και υποβόσκησης και επιτέλους θα επανέλθει η νομιμότητα στον ταλαιπωρημένο χώρο της κτηνοτροφίας. Πρέπει να θυμόμαστε ότι η κτηνοτροφία δεν είναι απλά και μόνο μία παραγωγική δραστηριότητα η οποία εξέθρεψε επί χιλιάδες χρόνια τους Έλληνες, αλλά είναι και ζωτικό εργαλείο για την προστασία των δασών μας από τις πυρκαγιές ενώ αποκαθιστά το μεσογειακό οικοσύστημα που είναι μικτό, ανθρωπογενές και φυσικό ταυτόχρονα.
Θέλω να ευχαριστήσω για την άριστη συνεργασία το συναρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και θεωρώ ότι με αυτή την καλή συνεργασία και με τη Γενική Διεύθυνση δασών και τις υπηρεσίες του δικού μας Υπουργείου, σπάμε μία φεουδαρχική λογική η οποία υπήρχε επί δεκαετίες στην χώρα και την οδήγησε στην οπισθοδρόμηση, είτε μεταξύ επιστημονικών ειδικοτήτων είτε μεταξύ διοικητικών υπηρεσιών είτε ανάμεσα στον ιδιωτικό τομέα και την πολιτεία. Η πολιτεία είναι μία και οφείλει να παρέχει στον πολίτη τις υπηρεσίες είτε αυτές εκπορεύονται από ευθύνες του υπουργείου του κεντρικού κράτους, είτε από συναρμοδιότητες υπουργείου, περιφέρειας και δήμων. Όλοι μαζί ενωμένοι γυρνάμε σελίδα για τη χώρα μας».
Ο Σωκράτης Φάμελλος, σε γραπτή δήλωσή του, επεσήμανε ότι: «Με την ΚΥΑ των προδιαγραφών των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης καθορίζονται οι όροι σύνταξης των μελετών αυτών, οι οποίες έχουν θετικό αναπτυξιακό πρόσημο. Οι συγκεκριμένες μελέτες ρυθμίζουν το σημαντικότατο θέμα της διαχείρισης των βοσκήσιμων γαιών, σε όλους τους Δήμους της χώρας, όπου ασκείται εκτατική και ημι-εκτατική κτηνοτροφία, και ικανοποιούν το γενικότερο πλαίσιο πολιτικής της κυβέρνησης για τη διαχείριση του δασικού και αγροτικού χώρου. Με γνώμονα την ανάπτυξη και στήριξη της κτηνοτροφίας, αλλά και την προστασία και αξιοποίηση του περιβάλλοντος, επιλύουμε ένα γόρδιο δεσμό δεκαετιών και μια καθυστέρηση της χώρας μας. Αποδεικνύουμε ότι περιβάλλον και ανάπτυξη είναι συνυφασμένα, ότι στη χώρα μας υπάρχει και η γνώση και η βούληση να γίνουν τα πράγματα σωστά, δημιουργώντας πρόοδο με συνέπεια στους ευρωπαϊκούς κανόνες, κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν.
Τα παραπάνω θα υλοποιηθούν από τις Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές και τους φορείς των κτηνοτρόφων, ώστε να πετύχουμε και διαθεσιμότητα, αλλά και βελτίωση των βοσκήσιμων γαιών. Ουσιαστικά, τίθενται οι βάσεις για την παραγωγική ανασυγκρότηση του κλάδου της κτηνοτροφίας σε όλη τη χώρα, σε συνδυασμό και με τα υπόλοιπα μέτρα υποστήριξης του πρωτογενή τομέα, που λαμβάνει η κυβέρνηση.
Τέλος, τίθενται οι βάσεις για την άμεση και ουσιαστική πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, αφού η βόσκηση είναι ένα σημαντικότατο εργαλείο για τη μείωση της καύσιμης ύλης, ενώ με την κατάλληλη κατανομή των λιβαδικών μονάδων θα μειωθεί καθοριστικά η ανάγκη της δημιουργίας μέσω καύσης ικανοποιητικών βοσκήσιμων γαιών».
Ανά λιβαδική μονάδα και σε επίπεδο Δήμων η νέα κατανομή βοσκοτόπων
Την κατάργηση της τεχνικής λύσης και τη διαίρεση των επιλέξιμων βοσκοτόπων σε «λιβαδικές μονάδες», προβλέπει υπουργική απόφαση για τον καθορισμός των προδιαγραφών και του περιεχομένου των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, που φιλοδοξούν να αποτελέσουν την βάση για ένα χωροταξικό σχέδιο σε όλη τη χώρα για την κτηνοτροφία.Η έκδοση της σχετικής απόφασης δίνει το δικαίωμα στις Περιφέρειες να ξεκινήσουν τις μελέτες, ενώ παράλληλα καλεί τους κτηνοτρόφους με ιδιωτικούς βοσκοτόπους να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους ένταξης στα Διαχειριστικά Σχέδια εντός τριών μηνών.
Βρείτε εδώ τη σχετική απόφαση Καθορισμός προδιαγραφών Διαχειριστικών Σχεδίων βόσκησης.pdf
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην απόφαση μετά τη διαίρεση των βοσκήσιμων γαιών της περιοχής μελέτης σε λιβαδικές μονάδες γίνεται η κατανομή τους για χρήση στους δικαιούχους κτηνοτρόφους της περιοχής μελέτης ή/και μετακινούμενους, ανάλογα με τον αριθμό και το είδος των ζώων που διαθέτουν, την εγγύτητα της περιοχής στην οποία δραστηριοποιούνται και την υφιστάμενη διαχείριση.
Επιπλέον λαμβάνονται υπόψη και τα δικαιώματά τους για την ενιαία ενίσχυση όπως προσδιορίζονται από το Κοινοτικό Κανονιστικό Πλαίσιο (Κ.Α.Π.), και εν συνεχεία εφαρμόζονται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Για παράδειγμα αν ένας δικαιούχος κτηνοτρόφος έχει μικρότερο αριθμό ζώων από εκείνον που προβλέπεται για μια συγκεκριμένη λιβαδική μονάδα, στην οποία μπορεί να ενταχθεί, τότε προστίθεται στην ίδια μονάδα και δεύτερος ή περισσότεροι κτηνοτρόφοι, μέχρις ότου συμπληρωθεί ο προβλεπόμενος αριθμός λαμβάνοντας υπόψη και την υφιστάμενη διαχείριση/κατάσταση
Με την ίδια λογική, αν κάποιος κτηνοτρόφος έχει μεγαλύτερο αριθμό ζώων από τον προβλεπόμενο για κάποια μονάδα, τότε προστίθεται και δεύτερη ή τμήμα αυτής. Τέλος, καταγράφονται οι μονάδες που περισσεύουν, για τις οποίες δεν υπάρχουν ενδιαφερόμενοι δημότες κτηνοτρόφοι της περιοχής μελέτης, ή το ζωικό κεφάλαιο που περισσεύει και δε μπορούν να ικανοποιηθούν οι διατροφικές του ανάγκες στην περιοχή μελέτης. Σε κάθε περίπτωση προτείνονται οι ανάλογες λύσεις. Τα δικαιώματα χρήσης της βοσκής κατανέμονται από την επιτροπή που συγκρο- τείται βάσει της παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 4351/2015.
Μετά την έγκριση των Δ.Σ.Β., γίνεται παραχώρηση κατά χρήση των κατανεμημένων λιβαδικών μονάδων στους δικαιούχους για χρονικό διάστημα αντίστοιχο με την υλοποίηση των στόχων των Δ.Σ.Β. με το μίσθωμα που προβλέπει ο νόμος (άρθρο 7, ν. 4351/2015).
Η παραχώρηση των λιβαδικών μονάδων στους κτηνοτρόφους συνοδεύεται από την υπογραφή συμφωνητικού ορθής διαχείρισης με τις αρμόδιες υπηρεσίες, το οποίο διασφαλίζει την εφαρμογή ορθολογικής χρήσης των βοσκήσιμων γαιών (Πίνακας 14, ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι).
Περίσσεια ζωικού κεφαλαίου
Σε περίπτωση που το ζωικό κεφάλαιο της περιοχής μελέτης είναι υπεράριθμο, πέραν δηλ. της δυναμικότητας των βοσκήσιμων γαιών, τότε προτείνονται λύσεις για την ικανοποίηση των διατροφικών τους αναγκών. Πιθανές λύσεις μπορούν να είναι:
• η αύξηση της δυναμικότητας των βοσκήσιμων γαιών με βελτιώσεις βλάστησης, προκειμένου να αυξηθεί η βοσκοϊκανότητα των λιβαδικών μονάδων.
• η μετακίνηση των επιπλέον ζώων σε γειτονικές Κοινότητες του Δήμου, όπου υπάρχει περίσσεια βοσκήσιμων γαιών και
• η μετακίνησή τους σε Κοινότητες άλλου Δήμου, όπου επίσης υπάρχει περίσσεια βοσκήσιμων γαιών.
Ανάλογες ρυθμίσεις πρέπει να προταθούν και για την αλλαγή του είδους του βόσκοντος ζώου, αν δηλ. τα υπάρχοντα είδη ζώων δεν είναι κατάλληλα για να αξιοποιήσουν τη βλάστηση των βοσκήσιμων γαιών, οπότε θα πρέπει να πεισθούν οι ιδιοκτήτες τους κτηνοτρόφοι να τα αντικαταστήσουν με τα άλλα είδη αγροτικών ζώων κατάλληλα για την περιοχή βόσκησης και να προβλεφθούν αντίστοιχα κίνητρα αντικατάστασης.
Βόσκηση δασών
Εφόσον υπάρχουν δάση στην περιοχή και αποφασιστεί να βοσκηθούν για ορισμένο χρονικό διάστημα, τότε ορίζεται το διάστημα αυτό, ο αριθμός και το είδος των ζώων που θα βοσκήσουν, καθώς και η εποχή βόσκησης. Για τη διευκόλυνση της διαχείρισης, τα δάση αυτά εντάσσονται στην πλησιέστερη λιβαδική μονάδα. Η εποχή βόσκησης των δασών γενικά πρέπει να συντονίζεται με τις προβλέψεις της ισχύουσας δασικής διαχειριστικής έκθεσης/μελέτης της περιοχής και να λαμβάνει υπόψη τη γνώση και άποψη των τοπικών Δασικών Υπηρεσιών και των κτηνοτρόφων.
Γεωργικές εκτάσεις
Αν υπάρχουν αγροτικές ιδιοκτησίες μέσα στις λιβαδικές μονάδες με το διαχειριστικό σχέδιο βόσκηση εκτιμάται εάν αυτές παρεμποδίζουν τη διαχείριση και τη χρήση της βοσκήσιμης γαίας και γίνεται προσπάθεια να ενταχθούν στη διαχείριση με τη σύμφωνη γνώμη των ιδιοκτητών. Επιπλέον, διατυπώνονται προτάσεις για τη συμπληρωματική χρήση των γεωργικών εκτάσεων για τη διατροφή των αγροτικών ζώων στις περιόδους του έτους που οι βοσκήσιμες γαίες δε μπορούν να βοσκηθούν (π.χ. χειμώνα ή καλοκαίρι).
Οργάνωση των κτηνοτρόφων
Στους κτηνοτρόφους, γίνονται προτάσεις συνεργασίας προκειμένου να διαχειριστούν αποτελεσματικότερα τις βοσκήσιμες γαίες της περιοχής τους. Η συνεργασία αυτή μπορεί να γίνει μέσα από υπάρχοντα σχήματα (π.χ. ομάδες παραγωγών, συνεταιρισμοί, κλπ.) ή με νέα σχήματα που θα δημιουργηθούν για το σκοπό αυτό. Η συνεργασία αυτή είναι αναγκαία σε κάθε λιβαδική μονάδα, την οποία αξιοποιούν με τα ζώα τους περισσότεροι του ενός κτηνοτρόφοι. Πέρα από τη διαχείριση των βοσκήσιμων γαιών, η συνεργασία μπορεί να επεκταθεί και σε θέματα που αφορούν την προμήθεια ζωοτροφών και κτηνιατρικών φαρμάκων ή την παραγωγή και εμπορία ζωικών προϊόντων.
ΠΗΓΗ: agronews.gr